3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinde belirtilen Düzenleme Ortaklık Payı maalesef sürekli olarak yanlış değerlendirilmektedir. Her şartta gayrimenkul sahiplerinin aleyhine yorumlanmıştır. Böylece fiili bir durum yaratılmıştır.
Düzenleme Ortaklık Payı (DOP)’ın asıl amaca kadastral parsellerin imarlı parsel haline getirilmesidir. Yani imar düzenlemesi yapılmamış bir bölgede yer alan birden çok imarsız parsellerin harmanlanarak küçüklemesi ve yeni parsellerin meydana getirilmesidir.
Bu şekilde parsellerden kesilerek meydana getirilen alanlar ancak yol, meydan, yeşil alan, ibadet alanı gibi kamu hizmetlerine tahsis edilebilir. Her bir parselden ayrı ayrı kesilecek oran %40 geçemez. Bu oran duruma göre idarece kararlaştırılacaktır. Fakat idareler bu yetkilerini kötüye de kullanmaktadırlar. İmar Kanununun kendilerine vermiş olduğu en fazla %40 kadar alma haklarını her nedense sonuna kadar kullanmaktadırlar. Ayrıca bu oran her bir parsel için eşit olarak ayarlanmalıdır, parseller arasında farklılık olmamalıdır.
Uygulamada fiili bir durum yaratılmıştır. Sanki idarenin her şart altında gayrimenkulün yüzölçümünün %40’i alma hakkı varmış gibi düşünülmektedir. Oysaki idarenin her şart altında kamu hizmetine sunulacak olsa bile kişilere ait olan gayrimenkulün %40’ı alma hakkı yoktur.
Çünkü Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ile yapılan imar ve arsa düzenlemeleri ile ilgili olarak Belediyelere yeni arsalarda oluşacak değer artışları karşılığında eski arsanın yüzde kırkına kadar yüz ölçümden düşülebileceği belirtilmiştir. Bu maddenin uygulanmasında iki husus bulunmaktadır.
Birinci husus uygulamada DOP dedikleri Düzenleme Ortaklık Payı, aslında bedelsiz olarak Belediyelere/İdareye terk edilecek veya Belediyelerin bedelsiz olarak alma hakları olan bir durum değildir. Kanun hükmü açık olduğu üzere DOP ile Belediyelerce oluşturulacak yeni parsellerdeki/arsalardaki bedel artışına karşılık olarak bu kez nakit değil de, eski arsanın yüzde kırkına kadar (en fazla yüzde kırkına kadar, yüzde kırkı değil) yeni arsanın yüz ölçümünün düşürülebileceği belirtilmiştir. Yani Belediyelerin arsanın yüz ölçümünün yüzde kırkına kadar bedelsiz alabilmeleri ancak yeni arsanın değerindeki artışa karşılık gelmektedir.
İkinci husus ise DOP uygulanabilmesi için Belediyelerce belli bir bölgedeki imarı olmayan birden fazla kadastral parsel arsaların harmanlanması, yeniden imar ve parsel düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) düzenleme işlemleri idari bir işlemdir, kamulaştırma değildir. Bu nedenle gayrimenkul sahiplerine bedel ödenmez. İdari bir işlem olması nedeni ile de ilgili kişiler idarenin yapmış olduğu bu işlemlere karşı idare mahkemelerinde davalar açabilirler. 30/11/2012
Comments